معاینات مقدماتی دانش آموزان
معاینات مقدماتی دانش اموزان شامل معاینات بینایی، شنوایی، دهان و دندان، قد و وزن ، پوست و مو و… می باشد که مدارسی که مربی بهداشت دارند این معاینات مقدماتی دانش آموزان را انجام می دهند. مربیان بهداشت می توانند در طول سال تحصیلی به مرور این معاینات را انجام داده و در دفاتر گزارشات و معاینات آن ها را ثبت و بررسی نمایند و در صورت وجود نقص یا بیماری دانش آموزان را به مراکز بهداشت یا پزشک مربوطه ارجاع دهند. در مدارسی که مربی بهداشت ندارند، معاینات مقدماتی دانش آموزان توسط مرکز بهداشت انجام خواهد شد که صرفا شامل پایه های اول، چهارم، هفتم و دهم می باشد. در زیر به بررسی سنجش بینایی، سنجش شنوایی و بررسی دهان و دندان از معاینات مقدماتی می پردازیم.
معاینات مقدماتی دانش آموزان
– سردردی که منشاء چشمی دارد اغلب با خوابیدن ( بستن چشم ) تسکین یافته و یا خوب می شود معمولا” این گونه سر دردها از موارد ارجاع به پزشک است
– وجود سابقه بیماری های چشمی در فرد و یا فامیل درجه اول او دلیلی برای معاینات مستمر و دوره ای تخصصی می باشد.
– میزان دید دور و نزدیک فرد با رعایت تمام اصول سنجش دید از قبیل : فاصله دقیق تا تابلو (بسته به ابعاد تابلو۴- ۶ متر ) وجود نور کافی ، ارتفاع درست تابلو از سطح زمین ( با توجه به قد دانش آموزان ) آرامش و تسلط حین کار باید انجام شود
– زمانی که فرد عینکی است ، سنجش دید بدون عینک ارزشی ندارد
– معاینه دید رنگ با نقاط رنگی که در اختیار دارید(در صورتی که در دسترس باشد) عیب یابی گردد یعنی از فاصله نزدیک (۵۰تا ۱۰۰ سانتی متری ) از فرد تشخیص و تفکیک نقاط رنگی را می خواهید .
در ارزیابی شنوایی از ۲ نوع تست ، تست نجوا و تون خالص با استفاده از دستگاه ادیومتر اسکرینر استفاده می شود .
آزمون نجوا : مربی بهداشت و یا بهداشتکار در فاصله ۳۰ تا ۶۰ سانتی متر دورتر از دانش آموز قرار گرفته و از وی می خواهد تا با دست یک گوش خویش را ببوشاند و در این حالت مربی یک ورقه کاغذ یا یک جلد کتاب جلوی دهان خویش قرار داده یا پشت سر او قرار می گیرد به طوری که دانش آموز حرکات لب وی را نبیند سپس یک سری لغات یا اعداد را به صورت نجوا بیان می کند. اگر کودک قادر به تکرار آنها بود به معنی آن است مشکلی وجود ندارد و اگر نیاز به تکرار مجدد با صدای بلندتر بوده می بایست آزمون های تخصصی صورت گیرد .
توجه داشته باشید گزارش های معلمان خصوصا” در دوره ابتدایی در زمینه کاهش نمرات دیکته می تواند مربیان بهداشت را در تشخیص اختلال یاری دهد .
آزمون تون خالص ( صوت خالص ) : مربی بهداشت پس از ایجاد ارتباط با دانش آموز و انتخاب محل آرام و مناسب و اطمینان از صحت کار دستگاه ادیو متر با قرار دادن گوشی بر روی گوش دانش آموز کار را آغاز کرده و سپس اصوات را در فرکانس های ۵۰۰ ، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰و ۴۰۰۰ هرتز با شدت dB ۲۵ ابتدا به گوش راست و سپس گوش چپ ارائه نموده و دانش آموز با حرکات دست شنیدن صدا را اعلام می نماید .
توجه : در صورتی که دانش آموز نتواند یک فرکانس از ۴ فرکانس را در یک یا دو گو ش جواب دهد به مراکز تخصصی ارجاع داده می شود و ملاک سنجش نتیجه نهایی هر دو گوش است در صورت ارجاع علت و نتیجه در شناسنامه ثبت می گردد .
آزمون ارزیابی اختلال گفتاری ( برای دانش آموزان سال اول ابتدایی اجرا می شود ) :
از دانش آموزان بخواهید تا از روی کتابی که در اختیارش قرار داده شده متنی را بخواند . با توجه به گفتار کودک درطی خواندن مطلب موارد زیر را مشخص نمایید :
۱- اختلال گفتاری وجود ندارد . ( نیاز به ارجاع ندارد )
۲- کودک بیش از حد تند صحبت می کند به طوری که گفتارش قابل فهم نیست .
۳- صدا ها و هجاها ی گفتاری تکرار می شود مانند : ب ب ب بابا ، بابابابا بادک
۴- صداهای گفتاری را می کشد ، مانند من .
۵- کلمات به سختی و بافشار بیان می شود .
۶- در گفتن کلمات صدایی را حذف می کند ، مانند : سیب می شود ایب
۷- در گفتن کلمات صدایی را جانشین صدای اصلی می کند مانند: سیب می شود دیب
۸- در گفتن کلمات بعضی صداها را خراب تولید می کند مانند : صدای س و ز را بین دندانی می گوید ( نوک زبانی )
۹- صدای کودک حالت گرفته و خشن دارد
۱۰- صدای کودک بسیار بلند است
۱۱- صدای کودک بسیار آهسته است
۱۲- صدای کودک تودماغی است
در صورت مشاهده موارد ۲ الی ۱۲ دانش آموز به آسیب شناسی گفتار و زبان ارجاع داده شود
در این بخش کارمند بهداشتی پس از معاینه دانش آموز ، دندان های پوسیده شده ، کشیده شده و پر شده را با توجه به راهنمای دندانها در جدول مربوط ثبت می نماید و به مرکز بهداشتی درمانی ارجاع می دهد
تعریف :
دندان پوسیده : تغییر رنگ مینای دندان ؛ سوراخ شدن دندان ؛ حساس بودن یا درد گرفتن دندان هنگام خوردن غذاهای سرد ، گرم ، ترش یا شیرین
دندان کشیده شده : دندانی که در نتیجه پوسیدگی کشیده و یا افتاده باشد
دندان پرشده : دندان پوسیده ای که با مواد پرکردنی همرنگ دندان و یا غیر همرنگ پر شده باشد
راهنمای دندان : دندانهای دائمی با شماره گذاری ۱ الی ۷ مشخص میشود
از دندان جلو به سمت دندان عقب
دندان ۱ بالا سمت راست ، دندان ۳ پایین سمت چپ
– دندان شیری ، با حروف انگلیسی E- D- C- B- A ( از دندانهای جلو به سمت دندانهای عقب ) مشخص می شود.
مثال :
دندانA بالا سمت راست ، دندان C پایین سمت چپ
ب ) جدول ثبت خدمات مورد نیاز در شناسنامه سلامت : توسط دندان پزشک در مراکز بهداشتی درمانی / پایگاه ها تگمیل می گردد .
ج ) جدول شرح خدمات دندانپزشکی انجام شده در شناسنامه سلامت : به منظور یکسان سازی ورود داده ها و استخراج صحیح آمار و اطلاعات نوع خدمات به شرح ذیل در جدول ثبت گردد :
معاینه / آ موزش / ترمیم / پالپتومی / فلو راید تراپی / فیشور سیلانت / PRR / کشیدن / جرم گیری و بروسا ژ / درمان ریشه و ….
علاوه بر فعالیت های مذکور برخی طرح های دیگر در راستای سلامت دانش آموزان به اجرا در می آید از قبیل : طرح دهانشویه سدیم فلو راید در مدارس ابتدایی ، طرح آهن یاری در مدارس متوسطه و راهنمایی دخترانه ، واکسیناسیون توام پایه اول متوسطه، بیماریابی و درمان پدیکلوزیس در مدارس و ….. که با توجه به وضعیت سلامت در مدارس و الویت های وزارت بهداشت و درمان تهیه و جهت اجرا ابلاغ می گردد
دیدگاه ها