آموزش همسالان در برنامه پیشگامان سلامت(متوسطه اول)
بهداشتی های عزیز مستحضر هستند ، محیطهای آموزشی که گروههای هدف شامل کودکان ، نوجوانان و جوانان را در خود جای داده است مکانی بسیار مناسب برای اجرای برنامه آموزش همسالان،شامل طرح بهداشتیاران ، پیشگامان سلامت و سفیران سلامت در ارتقای سطح سلامت دانش آموزان و در نهایت جامعه می باشند.
سلامت به عنوان یکی از مهمترین حقوق انسانی در کلیه جوامع شناخته شده است و تامین سلامت مردم یکی از دغدغه های اصلی دولتها محسوب میشود.از میان گروههای مختلف جامعه ،دانش آموزان که آینده سازان کشور هستند یکی از منابع انسانی هستند که در ارتقای سلامت و انتقال مفاهیم آن به سایر افراد اجتماع نقشی موثر و چشمگیر دارند .
برنامه بهداشتیاران مدارس (در مقطع متوسطه اول) به نام پیشگامان سلامت نامیده می شود.
طرح پیشگامان سلامت ازطرحهای آموزش همسالان ،ازسال۱۳۸۳ بااهداف ذیل درمدارس کشور انجام می گردد:
۱- آموزش سلامت رفتار
۲-حمایت دانش آموزان ازخود وهمسالان درمقابل بیماریها
۳-ارتقاءسلامت جامعه
۴-افزایش تجربیات مفید شخصی ومهارتهای اجتماعی دانش آموزان
اهداف :
۱-آموزش سلامت رفتار
۲-حمايت دانش آموز از خود و همسالان در برابر بيماريها
۳-ارتقاء سلامت جامعه
شیوه نامه اجرایی:
۱-مطرح شدن طرح درشورای مدرسه وتوجیه دبیران وانجمن اولیامربیان جهت مشارکت درطرح
۲-عضوگیری ازدانش آموزان علاقه مند واحد آموزشی در۷گروه کاری
حداقل ازهرکلاس یک عضو درهرگروه (گروه تغذیه-بیماریها-محیطزیست-سلامت روانی-بهداشت محیط-پیشگیری ازآسیبهای اجتماعی وبلایای طبیعی-فوریتهای پزشکی)
۳-استفاده ازاعضای کمیته بهداشت شورای دانش آموزی به عنوان سرپرست ومنشی درهرگروه
۴-هدایت گروهها توسط مربی باتوجه به شرح وظایف هرگروه (ارائه نکات –نظارت برفعالیتها –بررسی عملکرد گروه)
۵-صدور کارت عضویت جهت اعضای گروهها
نحوه ارائه مطالب:
۱- مربی سرفصلهای آموزشی وموضوعات تحقیقی مربوط به هرگروه را جهت تحقیق وپژوهش اعضای گروه ارائه میدهد(هردوهفته یک بار)
۲- سپس اعضا ی هرگروه درزمان مشخص شده باانجام تحقیقات وپژوهشهای دراوقات فراغت خویش جمع آوری می کنند.
۳- پس ازبررسی مربی اطلاعات خویش را درمراسمات آغازین و زمانهای مانده ازکلاس های درس خویش با هماهنگی دبیران دراختیارسایر همسالان خویش میگذارند
۴- هم چنین فعالیتهای عملی گروها وچکیده مطالب دردیدعموم دانش آموزان قرارمیگیرد.
جلسات آموزشي :
۱- عمومي براي كليه اعضا
۲- اخنصاصي براي اعضا اصلي هر گروه
وظايف :
۱-مربي به عنوان تسهيل گر بر كار گروه ها وجلسات آنها نظارت دارد.
۲- اعضا گروه با استفاده از آموزش همسالان آموزش هاي دريافتي را به ساير دانش آموزان مدرسه انتقال مي دهند.
۳-همكاري اعضا طرح پيشگامان سلامت با كاركنان واحد آموزشي در زمينه ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان واحد آموزشي
۴-تكميل فرم ها وارسال بموقع به واحد كارشناسي بهداشت منطقه
۵-ارسال گزارش عملكرد در موعد مقرر(ارديبهشت ماه)
زیرگروههای پیشگامان سلامت وفعاليتهاي پيشنهادي هرگروه
منتخبين از كلاس هاي مختلف واحد آموزشي با تمايل خود انتخاب و در گروه هاي هفتگانه تقسيم شده و وظایف زیر را به عهده می گیرند:
۱-گروه سلامت تغذيه:
الف )آموزش به همسالان در زمينه موضوعات تغذيه( گروههاي غذائي واهميت آن براي بدن،نقش املاح و ويتامينها درسلامت بدن ،بهداشت مواد غذائي وچگونگي نگهداري آن ، مضرات مصرف مواد غذائي غير بهداشتي در مدرسه وخانه)
ب )كنترل ونظارت برنحوه تهيه،توزيع وفروش مواد غذائي در مدرسه وعملكرد پايگاه تغذيه سالم مدرسه
۲-گروه مبارزه با بيماريها:
الف )آموزش همسالان در زمينه آشنائي با بيماريهاي واگير و غير واگير و بيماريهاي قابل پيشگيري با واكسيناسيون، بيماريهاي دهان ودندان،ايدز ،تالاسمي،آرتروز،كم خوني و…،
ب )همكاري با مربي بهداشت در زمينه انجام معاينات مقدماتي
ج ) شناسائي دانش آموزان بيمار و معرفي آنهابه مربي
۳-گروه دوستداران محيط زيست:
الف ) آموزش همسالان در زمينه مسائل و موضوعات محيط زيست
ب ) انجام فعاليتهاي آزمايشگاهي وميداني در ارتباط با مسائل و موضوعات محيط زيست
ج )بر گزاري مراسم در مناسبت هاي زيست محيطي(روز هواي پاك ،روز زمين پاك)
د )اهتمام در ايجاد و نگه داري فضاي سبز مدرسه
۴ -گروه پيشروان سلامت رواني:
الف )آموزش همسالان درزمينه موضوعات مرتبط با مهارت هاي زندگي(مهارت خود آگاهي،مهارت برقراري رابطه موثر،مهارت همدلي،مهارت روابط بين فردي،مهارت تصميم گيري،مهارت حل مسئله،مهارت تفكر انتقادي،مهارت تفكر خلاق،مهارت مقابله با هيجان،مهارت مقابله با استرس)
ب)كمك به مربي و كاركنان واحد آموزشي در زمينه ارتقاء سطح سلامت رواني دانش آموزان
۵-گروه حافظان سلامت عمومي و بهداشت محيط:
الف) ارتقاء سطح آگاهي،نگرش و عملكرد دانش آموزان در خصوص سلامت
ب)آموزش همسالان درزمينه رعايت اصول بهداشت فردي ،آشنائي با بعضي از دستگاه هاي بدن مثل بينائي و…
ج)آشنائي بامباحث بهداشت محيط ونظارت بررعايت بهداشت محيط واحد آموزشي(حياط،كلاسها،راهروها، سرويسهاي بهداشتي، محيط اطراف مدرسه و…)
د ) آشنائي با موضوع باز يا فت زباله
۶-گروه پيشگيري از آسيبهاي اجتماعي و رفتارهاي پرخطر:
الف ) اموزش همسالان در زمينه نحوه پيشگيري از رفتارهاي پرخطر(اعتياد و سوء مصرف مواد، استعمال دخانيات ، خشونت، ايدز،هپاتيت،الگوهاي ناسالم رفتاري ، الگوي تحرك كم جسمي )
ب )دعوت از متخصصين جهت برگزاري جلسات و كارگاههاي آموزشي در واحد آموزش
ج) همكاري با كاركنان واحد آموزشي در زمينه پيشگيري از آسيبهاي اجتماعي ورفتارهاي پرخطر درواحدآموزشي
۷-گروه فوريتهاي پزشكي وپيشگيري از حوادث:
الف) آموزش كمكهاي اوليه واحياي قلبي ريوي به دانش آموزان
ب) همكاري درزمينه اجراي مانور زلزله در واحد آموزشي
ج ) توانمند سازي دانش آموزان درزمينه نحوه مقابله با حوادث و سوانح غير مترقبه و كاهش خطر پذيري در مقابل آنها
د) بررسي وضعيت ايمني واحدآموزشي
نکته مهم :
در برخی مناطق نیز این گروههای هفتگانه به سه گروه زیر تقلیل پیدا کرده است :
آموزشیار پیشگام
پیشگام تغذیه
پیشگام ایمنی و محیط زیست
لازم به ذکر است پیشگامان به همان روال بهداشتیاران انتخاب می شوند. با این تفاوت بهداشتیاران گروه های هفت گانه هستند اما پیشگامان ۳ گروه هستند. یعنی تعدادی از دانش آموزان انتخاب و آموزش داده می شوند و سپس آنها گروه های همسان را آموزش می دهند و همه بصورت رابط مدرسه و خانواده فعالیت خواهند نمود.
فعاليتهاي مشترک براي کلیه گروههای هفتگانه پيشگامان سلامت :
۱-تهيه وبلاگ در زمينه موضوع مرتبط
۲-انجام پژوهش درزمينه موضوع مرتبط
۳-تهيه بروشور، تراكت وپوستر آموزشي
۴-انجام بازديد
۵-جلب مشاركت اولياءدر زمينه موضوع
۶-برپائي نمايشگاه، همايش وكارگاههاي آموزشي
۷-برگزاري مسابقات
۸-ارتقاء آگاهي در سطح خانواده ها
۹-توليد سرود و نمايش عروسكي
۱۰-بررسي مسائل و مشكلات بهداشتي و امور ايمني واحد آموزشي وارائه گزارش
۱۱-همکاری دربرگزاری مناسبتهای بهداشتی
نکته مهم :
-تقدیر از دانش آموزان برتر درهفته سلامت انجام میگیرد.
-ارسال گزارش اجرای طرح مطابق فرم گزارش گیری مربوطه به منطقه به همراه مستندات (عکس ،بروشورو…..) در اردیبهشت ماه انجام می شود.
کل مطلب بالا در رابطه با پیشگامان سلامت بصورت اسلاید تنظیم گردیده است.
می توانید فایل پی دی اف آنرا دانلود و چاپ نموده و برای دانش آموزان ارائه دهید.
دیدگاه ها